Dịch thơ bài - Xuất Dương Lưu Biệt

Xuat Duong Luu Biet
By Phan Boi Chau (1867-1940)
出洋留別
生為男子要希奇，
肯許乾坤自轉移。
於百年中須有我，
起千載後更無誰。
江山死矣生圖汭，
賢聖遼然誦亦癡。
願逐長風東海去，
千重白浪一齊飛。

Xuất Dương Lưu Biệt

Sinh vi nam tử yếu hy kỳ,
Khẳng hứa càn khôn tự chuyển di.
Ư bách niên trung tu hữu ngã,
Khởi thiên tải hậu cánh vô thuỳ.
Giang sơn tử hĩ sinh đồ nhuế,
Hiền thánh liêu nhiên tụng diệc si.
Nguyện trục trường phong Đông hải khứ,
Thiên trùng bạch lãng nhất tề phi.

Dịch nghĩa

Đã sinh làm kẻ nam nhi thì cũng phải mong có điều lạ,
Há lại để trời đất tự chuyển vần lấy sao!
Giữa khoảng trăm năm này, phải có ta chứ,
Chẳng nhẽ ngàn năm sau lại không có ai (để lại tên tuổi) ư?
Non sông đã chết, sống chỉ nhục,
Thánh hiền đã vắng thì có đọc sách cũng ngu thôi!
Mong đuổi theo ngọn gió dài đi qua biển Đông,
Ngàn đợt sóng bạc cùng bay lên.

Dịch Thơ

Bước ra khỏi cửa phận làm trai

Càn khôn rộng mở lẽ vô tài

Thấp thoáng tuổi đời qua chiếc bóng

Xoay vần thiên hạ há nằm say

Nhà tan quốc nhục sống thờ ơ

Thánh nhân lánh mặt chữ phai mờ

Cuồn cuộn đông phong trào sóng lớn

Tang bồng hồ thỉ vẹn niềm mơ.

Trang Y Hạ
dịch thơ làm hai phân đoạn, không dịch theo lối cũ - thơ Dường

Một câu nói để đời của Cụ Phan Bội Châu:

" Dân không Duy Vật, Dân không Duy Tâm, Dân chỉ Duy Dân"

"CỨU QUỐC TỒN CHỦNG"

Khi còn hoạt động trong phong trào Đông Du ở Nhật. Nhà yêu nước Phan Bội Châu chứng kiến - Người Cảnh Sát Nhật ở trong công viên buộc một người đàn ông ngoại quốc lượm cái tàn thuốc lá mà ông ta vừa quăng ra trên bãi cỏ - đem bỏ vào thùng rác! Nhà yêu nước Phan Bội Châu ao ước - Biết đến bao giờ đất nước Việt Nam mới có chủ quyền...!