Nhân Cách Cao Thượng

                  Nhân Cách Cao Thượng

    Các em học sinh thân mến của tôi ơi ! Muốn có một nhân cách cao thượng, các em phải ra sức tập luyện ngay từ bây giờ. Các em phải noi gương các vị thánh nhân; các vị anh hùng trong nước cũng như ngoài nước; những bậc đại trượng phu đầu đội trời chân đạp đất làm nên những chiến công lừng lẫy hay những nhà khoa học miệt mài nghiên cứu cho ra những  phát minh vĩ đại.

     Các em bây giờ đang ngồi trên ghế nhà trường. Đây là thời gian các em phải cố công dùi mài kinh sử, rèn luyện đạo đức, nhân cách. Muốn có một nhân cách, trước tiên các em phải trau dồi để có một số kiến thức tổng quát và kỷ năng. Một khi đã có một số kiến thức và kỷ năng phong phú đồi dào thì mai sau các em đi vào đời mới có một tương lai sáng lạng, các em sẽ làm nên sự nghiệp lớn lao vĩ đại đem lại hạnh phúc cho quê hương cho nhân loại. Một khi các em đã trang bị cho chính mình một nhân cách cao thượng, các em sẽ tự tin cho dù có thất bại đi chăng nữa các em vẫn không ngả lòng. Bởi vì người xưa đã nói: "thất bại là mẹ thành công".

     Ngay từ bây giờ các em cần phải xây dựng một nền tảng vững chắc, kiên cố cho hai phương diện - Học Vấn & Nhân Cách. Từ xưa tới nay - nhân cách lúc nào cũng đi trước học vấn. Có nhiều người vì nhiều lý do không thể đi trọn ước mơ nơi học đường, nhưng họ có trau dồi nhân cách  - một mặt nào đó họ vẫn thành công trên đường đời. Người có học vấn, đỗ đạt nhiều bằng cấp mà không có nhân cách cao thượng  - mai sau dù có đảm nhận nhiều chức vụ quan trọng trong xã hội thì họ chỉ có làm hại cho quốc gia, gây tai họa, loạn lạc cho nhân loại mà thôi. Chính vì lẽ đó mà các em cần phải trau dồi, rèn luyện nhân cách cho cao thượng để mai nầy khi ra đời các em tự tin trên con đường tìm kiếm công danh cho chính mình và phục vụ cho quốc gia dân tộc, cho nhân loại.

    Để có một nền tảng cho việc trau dồi một nhân cách cao thượng bền vững. Đầu tiên các em phải tập nói... Tập nói đây có nghĩa là trước khi phát biểu hay truyền đạt một đề tài..., các em phải suy nghĩ một cách hết sức chính trực, công tâm, vị tha... Phát biểu ngắn gọn nhưng hàm chứa nhiều ý nghĩ và nhất là dễ hiểu để cho người nghe dễ cảm nhận và tiếp nhận. Các em hãy luôn ghi nhớ trong tâm là đừng bao giờ nói lời dối trá, nịnh bợ, hứa hẹn đủ điều mà sau đó không thể thực hiện được; đừng nói những lời trái với lương tâm của chính mình nhằm lấy lòng người khác để cho họ vui hoặc ỡm ờ nước đôi... Các em cũng đừng nói quá nhiều vì nói nhiều sẽ bị vấp, bị sai lầm "ngôn đa tất thất". Nói nhiều quá tất sẽ bị người ta oán ghét "giáo đa thành oán" . Các bậc hiền triết, học giả tiền nhân đã đúc kết kinh nghiệm sống bằng câu nói "bệnh tùng khẩu nhập, họa tùng khẩu sanh". Con người bị bệnh là từ miệng qua thức ăn, hít thở mà gây ra, họa là do chính lời phát ngôn từ miệng mà ra. Do đó mà người xưa nhắc nhở - mỗi khi phát biểu điều gì hãy uốn lưỡi bảy lần là vì vậy.

     Các em học sinh thân mến. Để rèn luyện một nhân cách cho cao thượng, các em phải biết quý trọng danh dự của bản thân, của người khác, mạnh dạn nhận lỗi và xin lỗi. Đừng bảo thủ, giấu dốt, bởi sự học bao la như biển cả, hãy vui vẻ học hỏi bạn hữu hay những người có kiến văn hơn mình. Phải biết nhận trách nhiệm, đừng bao giờ đỗ thừa, đỗ lỗi cho người khác những sai lầm của mình gây ra.

     Bài học luyện nhân cách cao thượng  đối với người xưa rất quan trọng. Thầy Mạnh Tử đưa ra ba tiêu chuẩn về luyện nhân cách để chúng ta học hỏi như sau:

     "Phú quý bất năng dâm

       Bần tiện bất năng di

       Uy vũ bất năng khuất"

       Phú quý bất năng dâm. Nghĩa là sau khi trở nên giàu có thì lo làm việc thiện, giữ thuần phong mỹ tục để được hưởng phúc lâu bền. Đừng làm chuyện dâm loạn.

      Bần tiện bất năng di. Nghĩa là khi còn nghèo khổ, nhưng có chí hướng. Đừng vì hoàn cảnh túng thiếu mà thay đổi chí hướng để sau nầy ân hận.

      Uy vũ bất năng khuất. Nghĩa là khi bị một thế lực chèn ép, làm khó dễ... Không khuất phục, hãy tương kế tựu kế mà vượt qua, chớ để cho vật chất, lợi lộc, sắc đẹp... khống chế làm mất đi hết danh tiết.

     Các em học sinh thân mến. Rèn luyện nhân cách sao cho cao thượng cần phải có cái tâm thành thật, biết sống với tha nhân, biết cảm nhận nỗi đau của người khác.

     Bài viết về rèn luyện nhân cách cao thượng - chỉ là gợi ý để cho các em lấy đó làm đề tài thảo luận... Tuổi trẻ, lòng nhiệt huyết, trí thông minh, yêu đời. Mong  rằng các em sẽ thành công mỹ mãn. ./.

Trang Y Hạ

SF. Sept 10.2017