Cái Quần Dây
Lưng Rút
Ngày tôi nhận
được thông-báo của chính quyền cách mạng xã "... Chuẩn bị mười ba nghìn năm trăm đồng
tiền ăn, quần áo, tập viết, để đi học tập - hai mươi ngày. Địa điểm cho biết
sau". Nhà không đủ tiền mẹ tôi đem chiếc xe đạp "mini" cầm cho
người hàng xóm... Người bạn gái xếp vào túi xách cho tôi ba bộ quần áo, một cuốn
tập vở một trăm trang, một cây viết bíc, xấp giấy vệ sinh, và hai mươi cây tăm
xỉa răng.
Hai mươi ngày trôi qua mà không nghe ông
cán bộ trại đề cập đến chuyện cho về dù đã quá hạn định theo lời cách mạng đã
"thông báo". Không biết tại sao lúc ấy thành phần "ngụy quân, ngụy
quyền" tin tưởng vô chính sách khoan hồng của cách mạng một cách triệt để
như vậy không biết nữa? Hai mươi ngày chậm chạp trôi qua trong tâm trạng lo lắng,
mệt mỏi vì chờ đợi, vẻ mặt "hồ hởi" buổi ban đầu đã biến đi đâu mất
thay vô đó là nỗi hồ nghi và sợ sệt... Anh em nhìn nhau và tự hiểu là chúng ta
đã bị... lừa phỉnh một vố cay đắng...! Quần áo mang theo rách bươn bởi lao động
hằng ngày, một số anh em bươi... bươi... mấy cái hầm công sự cũ lấy bao cát vải
- may quần áo hoặc làm miếng vá... Một đạo quân với quần áo chắp vá hằng ngày dẫn
nhau bương bả đi ra ngoài đồng lao động trông tả tơi còn hơn đám "cái
bang" trong truyện kiếm hiệp của nhà văn Kim Dung. Đám cái bang - người ta
còn có quyền tự do đi xin ăn, chứ còn đám tù "cải tạo' đói, nhưng không có
được cái quyền đi xin ăn. Không ai dám lại gần, không ai dám cho, đã vậy còn bị
chửi rủa... - bán nước, làm tay sai cho đế quốc Mỹ...!
Hai năm sau trại mới "phân phối"
cho mỗi "cải tạo viên" hai bộ quần áo bà ba bằng vải
"cotton", màu xanh da trời! Nói thật tình anh chị em "cải tạo" ai
cũng mừng...! Mừng bởi được mặc bộ đồ "đồng phục" lành lặn. Mừng vì
được hiểu ra rằng từ nay - Mình là thân "tù" ! Được cẩn giấu trong
cái danh từ tốt đẹp "học tập cải tạo"! Ngấm ngầm hiểu như vậy nhưng nào
có ai dám nói ra...! Tuy vậy, bộ quần áo cũ vẫn giữ lại làm kỷ niệm. Ngày đi "học
tập cải tạo" không phải anh chị em nào cũng mang theo nhiều quần áo, có
người chỉ mang theo duy nhất một bộ và một bộ mặc trên người. Đi có "hai
mươi ngày" mà! Ban đầu thì cũng gắng dành một bộ xếp gọn gàng làm cái gối,
gối đầu, dần dà thấy thời gian kéo dài quá lâu đành đem ra mặc lao động - rách
nát...! Tuy tù không có án nhưng người tù "cải tạo" luôn hy vọng cho
một ngày về, dù là hy vọng quá mong manh, bởi: đói, lạnh, bệnh tật, lao động khổ
sai và sự đày đọa tinh thần... Có thể chết bất cứ lúc nào! Người tù "cải tạo"
thần kinh lúc nào cũng căng thẳng, lúc nào cũng lo âu sợ sệt, sợ cho bản thân
và cho gia đình cha mẹ vợ con ở quê nhà.
Tôi mặc bộ quần áo tù rộng thùng thình, sợi
dây lưng rút cũng bằng vải, thắt chặt vô cái bụng xẹp lép, hai dầu sợi dây dài
lòng thòng đung đưa giống như hai trái đậu đũa... Hai trái "đậu đũa"
đó cứ lòng thòng theo tôi suốt bảy năm. Tôi còn trẻ - "người tù" mới
có hai mươi sáu tuổi, bộ quần áo tù bà ba đó gợi lại trong tôi nhiều kỷ niệm...!
Hằng ngày tôi mặc bộ quần áo tù màu xanh
da trời đi lao động, trong lòng bồi hồi nhớ về quãng thời thơ ấu, quãng thời
gian đẹp nhất và tràn đầy tình thương khi sống với gia đình... Làng tôi nằm
trên vùng cao nguyên đèo heo hút gió, hằng tuần hay nửa tháng mới có một chuyến
xe ra tỉnh, hoặc đi nhờ xe nhà binh. Mấy anh tài xế xe nhà binh rất dễ thương,
hễ thấy người dân giơ tay là các anh ngừng xe liền. Đi một người thì các anh cho
ngồi đằng trước, nhiều người hoặc có mang quang gánh, hành lý... thì các anh
cho ngồi đàng sau xe, đàng sau xe nhà binh có hai hàng ghế dọc theo hai bên
thành xe. Xe nhà binh cao khó trèo lên, các anh xuống xe mở bững sau bỏ xuống,
giúp đỡ đưa người và đồ đạt lên xe. Học xong tiểu học ở làng muốn lên trung học
phải ra tỉnh học tiếp. Làng tôi ở là làng "Dinh điền" nên được hưởng
rất nhiều ưu tiên từ các chương trình trợ giúp người nghèo của chính phủ. Cái
gì cũng được tài trợ miễn phí, học sinh nào học giỏi muốn học lên trung học đều
nhận được học bổng của tổng thống!
Một hôm tôi đi học về, vừa chui đầu vô nhà
mẹ tôi hấp tấp - tay cầm xấp vải, tay nắm tay tôi vội vàng kéo ra tiệm ông thợ
may đầu xóm.
- "Chú cắt may cho cháu hai bộ quần
áo bà ba. Hai cái túi áo chú may hơi rộng rộng một chút, hai cái tay áo may hơi
dài dài một chút, cái dây lưng quần cũng hơi dài dài một chút. Con trai nó nghịch
lắm thế nào cũng đứt tuột ra giữa đường, giữa sá...".
Bây giờ tôi mới nhìn kỹ xấp vải... Đó là vải
"Mỹ A" màu đen láng bóng. Tôi thắc mắc trong đầu tại sao màu vải giống
y chang cái quần của cha, của mẹ, và của các em gái tôi đang mặc hằng ngày? Nhưng
tôi không mấy quan tâm vấn đề đó, miễn có quần áo mới để mặc là được rồi. Hôm
đi lấy quần áo mới đem về mẹ biểu tôi mặc thử... Tôi mặc xong mẹ xoay người tôi
qua lại ngắm nghía ra vẻ đắc ý...
- Đẹp lắm ! Nhưng hai đầu dây lưng quần nó...
hơi dài đó con! Thôi kệ nó, dài lòng thòng cũng chẳng sao, nhớ kỹ là khi kéo ra
để đi tiêu, đi tiểu phải rút đúng cái mối dây, đừng nôn nóng mà rút lộn mối, giật
thắt gút lại thì mở không ra được đâu nghe chưa? Vải "mỹ a" trơn láng
nầy rất chắc lại dễ giặt, con tha hồ mà đựng viên bi... Mẹ tôi cười và nói như
vậy!
Quả đúng như lời mẹ tôi nói. Tôi rất thích
đánh bi! Những viên bi đủ màu sắc lấp lánh rất đẹp, luôn luôn hấp dẫn tôi và
các bạn của tôi, ngoài giờ học chúng tôi châu đầu vô đánh bi... Bắn bi riết
ngón tay giữa bên trái của tôi to bè, cứng cáp, mỗi lần tôi búng tay: tróc...
tróc...tróc...! Con chó "luci" nằm trước hiên nhà giật mình tưởng tôi
gọi nó, nó chạy ào vô vẫy đuôi mừng...! Đánh bi ăn bi, có khi tôi đánh thắng bạn
bè bi đựng đầy cả hai túi áo nặng chình ình thòng xuống gần tới hai đầu gối. Khổ
nỗi cái dây lưng quần dài lượt thượt mỗi lần tôi ngồi xuống bắn bi cứ quết qua
quết lại dưới đất rất là bực mình, tôi cuộn tròn lại một nùi nhét vô bên trong quần.
Khi tiểu tiện tôi mới moi đống dây ra, hai tay rút lia lịa trúng đâu hay đó, có
khi giựt vội thắt gút cứng ngắt. Nhờ bạn gỡ dùm, nhưng dây quần gút chặt quá
chúng nó phải nhe răng ra cắn mới gỡ được. Có lần đau bụng giựt dây vội vàng nên
thắt gút đành "ị" ra trong quần phải túm tụm chạy xuống suối...
Đúng tuổi, tôi vào lính: nhiều binh chủng
ai thích binh chủng nào thì tùy, căn cứ theo trình độ học vấn, sức khỏe mà ghi
danh. Thời đệ nhất cộng hòa, đến tuổi đi (quân dịch mười tám tháng) rồi về nhà,
khi có chiến sự - tổng động viên thì trở lại quân ngũ.
Tết Mậu thân tôi được về nhà ăn tết cùng
gia đình. Thời gian nầy tôi vô lính được hai năm. Đời lính, ngày tết được về
nhà ăn tết thì còn gì vui hơn? Tuy chưa lập gia đình nhưng tôi đã có bạn gái, đời
lính mà không có bạn gái để viết thư cũng như hẹn hò cho một ngày về phép thì
buồn chết đi được. Đôi khi nằm tiền đồn nhận một lá thư từ em gái hậu phương là
một an ủi động viên tinh thần hữu hiệu nhất. Đêm giao thừa tiếng pháo nổ
giòn... mừng đón giao thừa; đón một năm mới trong hy vọng, khấn vái trời phật,
ông bà tổ tiên, những người bỏ mình vì quê hương, tổ quốc phù hộ ban bình an,
ăn nên làm ra. Người dân miền Nam đâu có ngờ rằng lẫn trong tiếng pháo tết là tiếng đạn
của cọng quân tấn công ồ ạt vô đồn bót và các thành phố trên khắp miền Nam. Qua
làn sóng radio được biết cọng quân không tôn trọng "lệnh ngưng bắn"
do chính họ đưa ra. Họ bất chấp đêm giao thừa truyền thống linh thiêng của dân
tộc. Họ đã vi phạm chính lời đề nghị của chính họ...!
Tiếng pháo địch, và những trái hỏa châu
sáng rực một góc trời, khi đó mọi người trong làng mới biết trung đoàn bốn mươi
hai bị tấn công... Sáng sớm ngày hôm sau tôi trở về nơi đóng quân, khi ngang
qua Tân Cảnh - một cảnh hoang tàn đổ nát, cửa nhà, vườn cây lửa cháy còn nghi
ngút khói..., người chết, người bị thương còn chưa chuyển đi hết. Tuy không chiếm
được trung đoàn bốn mươi hai nhưng nghe nói cọng quân bắn loại hỏa tiễn tầm nhiệt
gì đó... gây thiệt hại cho trung đoàn cũng không phải nhỏ! Biểu tượng của trung
đoàn bốn mươi hai là cái tháp cao đúc bằng bê tông cốt thép sừng sững tựa như
người khổng lồ đứng quan sát tứ phương, từ xa xa nhìn thấy cái tháp chưa sập là
biết trung đoàn vẫn bình an!
Mấy tuần sau đơn vị tôi được điều động về
tỉnh lỵ để lo thu dọn nhà cửa hoang tàn do cọng quân tấn công vô tỉnh lỵ. Chung
quanh khu vực đóng quân của sư đoàn hai mươi hai, MACV, Tỉnh đoàn XDNT, cùng
nhà cửa của dân chúng đều bị đổ nát! Vùng ngoại ô nầy cách phố trung tâm cỡ hơn ba
cây số. Nói thật ở tiền đồn còn khỏe hơn là dọn dẹp mấy đống gạch vụn đổ nát nầy.
Biết bao nhiêu tiền bạc, công sức đổ ra xây dựng miền Nam giàu đẹp, chỉ trong một
đêm giao thừa cọng quân tràn vô... pháo kích làm tan hoang, nhìn cảnh tang
thương nầy trong lòng ai mà không nuối tiếc...?! Dọn dẹp, sửa chữa để có nơi ở và làm việc,
hơn một tháng vẫn chưa xong. Trong đơn vị tôi đa phần lính trẻ chưa lập gia
đình. Duy nhất chỉ có chú cả Triều là lớn tuổi, khoảng trên bốn mươi, vợ chú cũng
còn trẻ khoảng ba mươi tuổi ngoài nhưng đã có năm mặt con. Chú hiền lành, vui
tính, anh em trong đoàn công tác rất mến. Một buổi chiều thứ bảy anh em xúm
nhau chơi bóng chuyền... Hai phe có cá độ một két bia con cọp cho bên nào thắng,
cá độ lấy khí thế để chơi cho hăng say chứ thực ra bên thắng, bên thua đều ngồi
lại ăn uống vui vẻ với nhau. Tình huynh đệ chi binh là chính mà! Nhưng chỉ cuối
tuần mới "cá độ" còn ngày thường thì không. Mọi người đang chơi bóng,
chợt thấy ngoài cổng gác có một người phụ nữ đầu đội nón lá, mặc quần màu đen,
áo bà ba màu xanh xuất hiện... Người phụ nữ hai tay xách hai cái giỏ đi thẳng
vô... Lâu rồi chưa có một bóng hồng nào lai vãng nơi đây nên đám đực rựa ngừng
chơi bóng - dồn mọi ánh mắt về phía người phụ nữ. Ở xa trông bà già hóa ra thiếu
nữ là chuyện thường... Khi người phụ nữ đi lại gần đám đực rựa mới nhận ra đó
là: chị Thanh vợ chú cả Triều, bởi có một vài lần chị lên thăm chú nơi đóng
quân - thăm trong ngày rồi về. Những lần thăm như vậy chị có mua cho anh em năm
ba lít rượu và vài cây thuốc lá, nên anh em trong đoàn rất biết ơn chị.
Hai đội bóng chuyền tiếp tục chơi hết hiệp
thứ ba để phân thắng bại. Sau khi tắm gội xong anh em ngồi lại uống bia... Chị Thanh
cũng tham gia và ủng hộ một két bia con cọp. Chị cho biết chị xuống tỉnh lấy
hàng, tiện thể ghé thăm..., sáng mai chị về sớm. Uống xong anh em đi ăn cơm tối.
Nơi ngủ của anh em gồm bốn căn nhà trống mới
sửa chữa từ ngày bắt đầu về công tác. Mỗi phòng ở hơn mười người, trải chiếu ra
nằm trực tiếp dưới sàn ciment. Tôi biết đêm nay chị Thanh ngủ lại với chồng, vợ
chồng với nhau mà, "lia thia quen chậu, vợ chồng quen hơi"! Nhìn nét
mặt lúng túng... của anh cả Triều là tôi dư biết..., dù anh không nói ra nhưng
tôi đã hiểu, hơn nữa chị Thanh ủng hộ một két bia con cọp là coi như chị đã "hối
lộ" cho tụi nầy rồi... Do đó tôi chuyển đi bớt bảy tay đực rựa từ phòng số
một, qua phòng số hai, số ba, số bốn. Phòng số một là phòng chỉ huy, tuy ở mười
người nhưng phòng rộng rãi gần gấp đôi các phòng khác."Ê, nằm ngủ chật chội
đỡ một đêm nghe các bạn..."! Đám lính trẻ nầy ruột để ngoài da nên chẳng
quan tâm mấy. Nghe tôi nói cả đám cười, hì hì...! Tôi dặn anh cả Triều vô trong
kho rinh hai cánh cửa cũ kê làm cái gường ở góc phòng, trải chồng lên hai chiếc
chiếu, lấy một tấm "poncho" giăng ngang. Như vậy là đã có một cái
phòng "tân hôn" riêng rẽ thật kín đáo tuyệt vời...!
Hồi chiều tôi nhận thư của người yêu từ Sai
gòn. Nàng nói khi nào tôi được về phép nhớ tặng cho nàng một cái nhà rông của
người Thượng nho nhỏ. Nàng kể cho tôi nghe nàng và cô em gái của nàng đi xem
phim "Tình thù rực nắng" phim ngoại quốc rất hay và nàng hẹn tôi khi
nào về Sai gòn nàng sẽ dẫn tôi đi xem... Tôi đi dạo kiểm tra mấy vọng gác một lần
cuối rồi trở về chỗ nằm, cơn buồn ngủ đến hai mắt ríu lại nhưng trong đầu vẫn
mơ màng nhớ mấy lời dặn dò của người yêu. Lúc nầy đã là mười hai giờ đêm. Tôi
nghe văng vẳng tiếng nói rất là nhỏ ở cuối phòng. Nghe tiếng được tiếng mất.
- Từ từ thôi anh...! Anh hấp tấp quá nên...
rút lộn ngược hai cái mối dây lưng quần của em rồi! Lại rút mạnh tay nữa, chặt
cứng biết làm sao mở cho ra...?
Tôi định thần chờ lắng nghe tiếp, chừng
năm ba phút im lặng trôi qua. Tôi lại nghe tiếng anh cả Triều thủ thỉ:
- Tối om...! Mối gút chặt quá mở hoài không
được em ơi... ! Hay là... để anh, cúi... cúi... xuống... đứt nghe... Được
không em?
Tôi nghe như có tiếng chị Thanh càu nhàu:
- Em không biết...! Anh làm cách nào thì
làm mà đứt dây sáng mai làm sao mà em đi về...? Coi chừng anh em nghe thì xấu hổ lắm đó!
- ... Xong anh sẽ nối lại ngay thôi mà!
Người đàn ông trấn an vợ.
Thật là tội nghiệp cho cả hai vợ chồng trong
tình cảnh nầy giữa đêm khuya khoắt! Tôi chợt nhớ một số câu trong bài hát - Hai
mươi bốn giờ phép.
- "Đêm lạc loài giấc ngủ mồ côi...
- Ta
đưa ta về nguyên thủy loài người...
- Vụng
về ngôn ngữ tình làm bằng dấu đôi tay...".
Đối
với anh cả Triều nầy không những làm bằng cả hai "tay" mà còn phụ thêm vài "động tác" nữa...! Mà nghĩ cũng thiệt là lạ. Bây giờ là lúc văn
minh - con gái đàn bà người ta mặc quần, lưng quần cột giữ bằng dây thun, hay
cài bằng móc sắt, cài bằng hột nút hết ráo...! Tại sao bà Thanh nầy lại khư khư
ôm giữ cái quá khứ lỗi thời... Mặc chi cái quần có dây lưng rút bằng vải cho
khó khăn cái chuyện... "làm ăn"?!
... Đây là vùng ngoại ô của một tỉnh ly
vùng núi. Thời tiết còn mang hơi hướng của ngày xuân. Sương núi lạnh, thêm vài
cơn gió mùa khô khốc trên cao nguyên đẩy đưa tâm hồn người lính cô đơn thêm chao
đảo, da diết... Tiếng súng lặng thinh nơi đây nhưng chỗ khác thì đang vội vàng
hấp tấp vọng về mang theo hơi thở rộn ràng tất bật của người xạ thủ, của mùi
thuốc súng, của tiếng con dế kêu giữa đêm khuya yên ắng... Những âm thanh và cảnh
vật hòa quyện tạo nên một khúc nhạc giao hưởng dồn dập lẫn êm đềm sâu lắng...
Tôi kéo cao cổ áo Jacket, nhìn đồng hồ đã là bốn giờ sáng, rón rén đi ra khỏi
phòng hướng về phía vọng gác. Quay sang phía Kiên và Sáng, hai người nầy phụ
trách máy truyền tin, y tá, nằm kế bên tôi. Không biết hai thằng hắn có ngủ say
sưa hay cũng đang mơ mơ, màng màng...? Tôi thao thức vì nhận được thư của người
bạn gái từ Sài gòn gửi ra từ chiều hôm qua, nội dung tha thiết của lá thư làm
cho tôi nhung nhớ đâm ra khó ngủ.
Vợ chồng anh cả Triều dậy thật sớm, cái
phòng "tân hôn" đã biến mất không để lại một dấu tích nào ngoài cái nền
ciment nguyên thủy và chiếc chiếu. Hai chú "cốt đột" Kiên và Sáng
cũng chạy đi đâu mất tiêu? Hai cái mùng chưa tháo xuống... Sở dĩ tôi kêu hai
chú em ấy bằng hai từ cốt-đột là bởi vóc dáng hai chú ấy - cao to, khỏe mạnh,
lưng nở nang bè bè như người lực điền. Gọi một cách triều mến trong tình anh em
và hai chú ấy cũng thích tôi gọi như vậy. Chị Thanh ngồi uống trà cùng chồng...,
thấy tôi bước vô phòng chị hơi... ngượng... ngượng...! Có "tật" thì mới giật mình mà!
- Chú Triệu chở dùm chị xuống phố lấy hàng
cho kịp chuyến xe về nhà với mấy cháu được không?
- Anh chị lấy chiếc xe Honda 67 của em mà
đi đi..., hai ông bà chở nhau có phải tình tứ hơn không? Em bận chuyện của em rồi.
Chị Thanh nguýt tôi một cái thật dài, nói
xả lả:
- ...Chưa có vợ mà rành dữ ha...!
Chiến tranh tương tàn khốc liệt kéo dài
nhiều năm làm cho dân tình ly tán - bỏ cửa, bỏ nhà, bỏ cả ruộng vườn đi lánh nạn
nhưng vẫn không tránh khỏi tang thương máu đổ thịt rơi. Người thanh niên đi giữ
nước, hy sinh vì nợ nước đã đành. Người già, phụ nữ, trẻ em có tội tình gì cũng
chịu cảnh cô đơn, góa bụa, chia ly... Càng nghĩ càng thấy đau lòng. Người lính
miền Nam, người miền Nam được hưởng một nền giáo dục đầy tính nhân văn, yêu tổ
quốc Việt Nam, biết trọng danh dự, biết nhận trách nhiệm với quê hương tổ quốc,
không gây hận thù, không đi xâm lăng ai, chỉ lo bảo vệ an ninh cho miền Nam thân yêu, nhưng bảo vệ cũng thật là quá vất vả. Tôi
cảm phục những người phụ nữ không kể nguy hiểm, thăm chồng, thăm người yêu là
lính, giấu đi cái e lệ sợ sệt thường tình của phái yếu đã mạnh dạn tìm đến những
vùng chiến địa thăm hỏi, tặng quà... Đôi khi còn mang theo cả con nhỏ.
Đột nhiên hai ông cốt đột: Sáng, Kiên,
nhìn xoáy vô ông anh cả Triều... cười... cười..., rồi nói to...!
- Tối hôm qua không biết ai ngủ mà...
"nghiến răng, hay lục đục cái gì"...? Đêm khuya thanh vắng nghe mà
thất kinh hồn vía! Anh cả có nghe gì không vậy...?
Biết không thể nào giấu diếm được hai thằng
"quỷ sứ" chưa vợ, anh cả Triều đành tự thú... qua loa cho xong chuyện.
Chứ không khéo chúng nó lại hô... toáng lên thì "nguy to" chứ chẳng
chơi!
Trang Y Hạ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét