Thư viện

11/3/25

NGHE LỜI BẬU

 



NGHE LỜI BẬU

      Nửa thế kỷ, bởi vì nhau mà kiếm
      Từ trong tâm, bòn mót được bao nhiêu.
                 (30.4.1975 – 30.4-2025)

Rừng hoa đót, ẩn trong đầu nở miết
tầm chim quyên cánh mỏng lạc phương nào
cành đợi gió nội tâm ran-rát bỏng
chân trời khoe mây trắng đuổi xôn-xao.

Mở điện-thoại, tìm vì sao bắc đẩu
vọng cõi nam, nhạn mệt lộn tầng không
hướng đông ngóng, bình-minh an giấc điệp
quy trời tây, vệt nắng dát tủi lòng.

Nghe lời bậu, thôi đừng về Dak-Pek
nắng mưa chừ không nhận diện nữa là
người lạ hoắc xua lớp người cố cựu
đường thay tên, nẻo cũ bới đâu ra.

Dak-Seang lượm, dấu tích lưu trong gió [1]
cánh dù bay tiếp-viện đẹp núi đồi
bầy trẻ nhỏ chia nhau bịch gạo sấy
người lính ngồi, phành thư đọc cho vơi.

Đêm Dak-Sút hứa bừa em gái thượng
sẽ trở về theo vô núi hái măng
áo jacket cởi ra choàng vai nhỏ
đôi mắt nai ngân-ngấn, mặt vùng-vằng.

Ngồi xe mở ba lô tìm cơm nguội
xôi nếp than đã giấu tự lúc nào
quay mặt lại nghe con tim thổn-thức
tấm chân tình cô gái nhỏ miền cao.

Cơn gió nóng pha lạnh tràn ký-ức
Tou-Mơ-Rông mây vẽ khói sương mờ
dòng sông đẹp, Pơ-Ko phơi cát đá
chú bướm vàng, suối cạn mắt lơ-ngơ.

Tou-rông mất, trong lòng đau quá thể
đầu nguồn sông Dak-Bla nước ngừng trôi
rừng trùng điệp không thể nào cố thủ
núi nhấp nhô, hẹn tái chiếm đỉnh đồi.

Gió Măng-Buk, Măng-đen từ thủa nọ
thổi lính lên, lủng-lẳng đỉnh mò trăng
phi-đạo vắng, ngóng thư từ hậu-cứ
thèm cá tươi, cả tháng mới họa hoằn.

Lô-cốt gác, nghe thú nằm than-thở
pháo ho khan, chuột trốn đám cỏ hôi
chiếc nón sắt, ôm lá khuya tri-kỷ
rủ hai mùa, mưa nắng tẩm da ngồi.

Dak-To ghé, hồn bạn vây thăm hỏi
áo nhà binh mùi phảng-phất đâu đây
khều mặt đất giấu giày sô lưu dấu
rượu uống khan, phơi tâm sự: tao, mầy.

Thằng bạn gặp, gậy lò-dò nhăn nhúm
bưng ly bia, sóng rung đổ đầy bàn
ôn chuyện lính, câu sau quên câu trước
vỗ vai nhau khơi kỷ-niệm miên-man.

Nghe lời bậu, thôi đừng về Tân-Cảnh
Lại-Văn-Chu giọng đọc lẫn trong mây [2]
Hí-Viện hát, ngưng cười nhìn Thánh-Giá [3]
tháp Trung-Đoàn tan-nát biệt dấu giày. [4]

Tân-Cảnh chợ, chênh-vênh lưng chừng dốc
xe lam thồ xuống rau trái bên đường
người mua sắm, nhận ra toàn vợ lính
buổi đông vui, ngày đầu mới lãnh lương.

Thương vợ lính, khu-gia-binh mất điện
sợi hỏa châu, le-lói ngỡ chồng về
bầy pháo địch, hòa pháo mừng nguyên-đán
Mậu-Thân loang, máu lửa nhuộm sơn khê.

Sư-đoàn lính hoa-kỳ về trấn giữ
đoàn công-voa dằng-dặc ghé Phượng-Hoàng
đêm mất ngủ bầy phi-cơ gầm rú
rác mỹ đầy khoe dưới nắng chang chang.

Người dân xúm chạy đi moi rác mỹ
lắm người thầu ôm rác để làm giàu
mở “dịch-vụ” bu bám theo căn-cứ
chiến tranh dài, mới tỏ rõ vàng thau.

Mùa đỏ lửa, Phượng-Hoàng bay tản-mác [5]
áng mây chiều ảm-đạm phủ chia-ly
làng Tri-Lễ, bụi tung trùm Dak-Mot
Ngọc-Rinh-Rua, hỏa-lực hết gầm-ghì.

Bậu hẹn chỗ cầu treo đeo sương nặng
nụ hôn lưu tình sử có nào vơi
em gái nhỏ Bồng-Sơn bay lên núi
ân tình trao, ngồi chưa ấm chỗ ngồi.

Pháo bầy thét, Bạch-Hổ gầm Ben-Hét [6]
trấn ngã ba biên giới Việt-Miên-Lào
tin vui nhận, rằng cuối năm đám cưới
cô dâu chờ, đôi mắt trõm chao-vao.

Dak-Rao vọng nhịp chày rơi sương muối
sơn nữ ngồi vuốt từng khúc măng le
váy hoa hở ngực đầy hơi bếp ấm
đành bỏ làng vì quân giặc hằm hè.

Nghe lời bậu, thôi đừng về đó nữa
dòng Dak-Psi, xếp cất tuổi thơ ngây
Diên-Bình xã dinh-điền tìm đất mới
ở nơi đâu, dấu bom đạn đủ đầy.

Diên-Bình xã, chưa quên cô gái nhỏ
mới biết yêu, hôn nháp nụ hôn đầu
cây cầu sắt rung-rinh theo nhịp thở
vì sao vui, quên bẵng cả đêm thâu.

Giặc đánh rát, Kon-Hơ-Ring no lửa
ngút khung trời vỏ đạn cháy ra than
bệnh-viện đón người bị thương chật chỗ
đang yên vui thoáng chốc hóa cơ-hàn.

Ngô-Trang ruộng, đón lính về phòng thủ
bữa cơm thơm hơi thở đãi người xa
cá đồng nhỏ, kho tiêu nhìn rau dớn
có khóc đâu, đôi mắt lại muốn nhòa.

Anh lính trẻ ngồi ôm đờn dạo khúc
mắt ngây thơ, dõi từng nốt giáng thăng
bàn tay ngọc, mím môi mời ly nước
đôi mắt to chứa đựng một cung hằng.

Tri-Đạo ngắm, cô em khều vú sữa
trái oằn cây mời ăn, mủ dính môi
tháng ba lửa nung Charlie sùng sục
mê gái xinh, lẩn quẩn lựa chỗ ngồi.

Cầu Tri-Đạo, lữ-đoàn dù pháo ngự
cây mùa xuân, dân chia ngọt xẻ bùi
dân chạy giặc từ DakTo tràn xuống
điểm cuối cùng trấn giữ phải rút lui.

Chuông Võ-Định, gọi người năng đi lễ
áo trắng bay chưa vấy đất đỏ chân
hồn xác thức, vội vàng làm dấu thánh
mơ ước theo mơ ước biết bao lần.

Tin chiến-sự, dập-dồn đơn-vị chuyển
nồi khoai lang, bậu nấu chẳng kịp đem
vành trăng nhú dặm đường thêm nặng bước
âm thầm đi, đụng cành lá ướt mèm.

Vô Trung-Nghĩa, đôi giày chưa kịp tháo
rẫy xanh tươi, căng mắt chẳng thấy tiên
phi-tuần dội, rung giường em gái ngủ
di-tản vào thị-trấn gói ưu-phiền.

Về Trung-Tín, vội-vã đào công-sự
xe nhà binh hối hả chở bụi bay
điếu thuốc gắn, trệ môi chưa kịp hút
bê-năm-hai,[B-52] bom trút tối mặt mày.

Nằm tử thủ, KonTum ròng rã ruột
phố vắng teo, gom từng sợi tóc mai
bậu di-tản, trôi phương nào vậy hử
túi ny-lon, ướp xác lính sương dày.

Xe tăng giặc, nửa đêm xâm nội thị
thành Dak-Pha trực-xạ, xích đứt đôi
con, “sinh-bắc-tử-nam” lòng mẹ (quặn)
khói thuốc cay (thắt) ruột dáng cha ngồi.

Sân-Vận-Động, dân dồn chờ di-tản
ôm con thơ, người vợ mặt thất thần
chồng ở lại ôm chiến-hào tử-thủ
biết có còn gặp lại nối nghĩa-ân.

Vùng chiến-địa tử thương, ai vuốt mặt
giọt lệ nào đưa tiễn, phút xuôi tay
anh lính sữa chưa một lần dám nắm
tay người yêu chừ xác lạnh nơi này.

Đêm tử thủ, nghe nhịp chân thiếu-nữ
bước nhẹ-nhàng tựa chiếc lá thu rơi
giọng khẩn-thiết từ xa xa vọng lại
giữ KonTum, đã hứa nhớ giữ lời.

Trường Hoàng-Đạo, Teresa duyên-dáng
Lê-Hữu-Từ thăm hỏi Kim-La-San [7]
hoa phượng nhớ áo dài Phan-Thanh-Giản [8]
người ra đi gói hình bóng mơ-màng.

Hàng-Keo rót, rót ly bia tràn phố
Lê-Thánh-Tôn, Trịnh-Minh-Thế, Thanh-Bình [9]
Minh-Quang tiệm, mua tặng nàng cuốn sách
làm món quà sinh-nhật, đứng lặng thinh.

Lá keo lượn, vô ly sâm-bổ-lượng
các cô nhìn, quên cặp sách rơi chân
sữa chua hũ, thấm qua tà áo trắng
hương trinh nguyên, sỏi đá cũng bần-thần.

Dãy kiosques, Chợ-Lồng cô mắt biếc
RubiQeen, Cotab, với Bastos...
lương nửa tháng, sạch trơn xin ký sổ
nịnh vài câu, “thế-chấp” dị thấy mồ.

Ngang “for-get” ngắm cô nàng “me-not” [10]
quanh một vòng sạp chợ, nàng dẫn đi
năm mười phút, gấp gáp về lại quán
chỉ quen thôi, nào biết có duyên gì.

Câu-Lạc-Bộ-Thanh-Niên, ngồi hóng gió
Dak-Bla dòng nhiễm bệnh đục hơn trong
Phương-Nghĩa-Bốn, giếng khô, rau: cay, đắng
Phương-Quý, Phương-Hòa, lúa bắp (nẩy) trong lòng.

Phương-Nghĩa-Bốn, phi-trường rền pháo địch
đêm chuyển dân, chạy giặc hỏa châu soi
cô mắt ướt, ngoái nhìn anh lính trẻ
sẽ gặp nhau, xin đừng có u-hoài.

Nghe lời bậu, đừng có về thăm thú
Bê-Mười-Lăm, lớp lớp cỏ trông mây [11]
cô bán bánh trước đồn lên bà nội
lính tù-đày, đắp đổi sống qua ngày.

Tân-Phú rẫy, cho trái cây tươi tốt
trại tạm cư, đặt tên Ma-Ri-Lou
mái tôn sáng, cuộc đời chưa thấy sáng
bữa thăm nhau, hai đứa tắm sương mù.

Tân-Phú thủa, lâu rồi rẫy tìm rẫy
đất mỡ gà, nào có thấy gà đâu
chòi xiêu-vẹo, đôi tâm tình mê mải
cây chuối con nhớ mẹ, lá úa nhàu.

Mờ mờ sáng tháng tư sương bao phủ
bỏ Dak-Bla, thầm xin lỗi Làng-Hồ
kể từ đó chân trượt dài vô tận
chứa trong lòng từng đợt sóng nhấp-nhô.

Nửa thế-kỷ cảnh cũ còn đâu nữa
Đồi-Sao-Mai, vách đá nhọn đâm mây [12]
nhớ chân núi dựng căn lều ở tạm
nằm gác tay, mong sẽ được sum-vầy.

Nửa thế-kỷ chôn rồi mà chưa chết
yêu tự-do, yêu tân-nhạc, thị-trường [13]
chuyện thua thắng, đem so bì sao đặng
bởi hiềm vì “hữu xạ tự nhiên hương”.

KonTum đất, ắt lưu danh quân-sử
cảm người trai, tứ xứ đãi máu xương
rừng huyền-bí đã mấy mùa thay lá
bao công-lao, lấy chi để đo lường.

Vòng sử-lịch xoay ngang, không than vãn
chỉ mong rằng màu lá mới tươi xanh
xót chim-việt-cành-nam, tan-tác xứ
thương non sông, dò-dẫm bước dạ-hành.

Hoa dại hãy vì nhân-sinh mà nở
đẹp con đường mơ ước tới tương-lai
hận thù bỏ nằm phơi mưa phơi nắng
chẳng vì ai, buộc bông nở mỗi ngày.

Mở điện-thoại, gọi thăm vùng dĩ-vãng
bấm số nào, chỉ cảm nhận trong tâm
màu vàng hãnh, rủi thay ra hoàng-lạc
ngước mặt lên, rà soát bộn lỗi-lầm.

Trang Y Hạ (Trần-Phước-Hân).
KBC: 6235.

Lời Gió Mưa:

Dẫu cho tráo trở thiện chân,
Di-ngôn hoán-địa vẫn cần phương-viên.

“Những bài thơ viết trong chiến tranh & đang viết về chiến tranh - đừng bao giờ nghĩ rằng bài thơ đó sẽ tàn lụi theo năm tháng. Bài thơ viết đã hơn nửa thế kỷ hay đang viết - dù thời gian có trôi qua chưa hẳn là đã chấm dứt chiến tranh - cũng đừng cho rằng chiến tranh chỉ có súng đạn mới xảy ra chiến tranh. Chính chủ thuyết và hận thù là mầm mống của chiến tranh ngay cả trong thời [tạm] cho là hòa bình.”. (Trần Phước Hân).

Cước Chú:

1 – Đại tường Hoa Kỳ Westmoreland, có tới thăm Dak Seang.
2 - Trường tiểu học Lại Văn Chu, ông là Trung tá Trung đoàn 42 đầu tiên.
3 - Ngã ba Thánh Giá, Tân cảnh.
4 – Đồn Ben-Hét, có tên khác là đồn Bạch-Hổ.
5 - Trung đoàn biệt lập 42, có tháp canh rất cao.
thuộc sư-đoàn 22. Huy hiệu là: (Hắc Tam Sơn, Bạch Nhị Hà).
6 - Phi-trường Phương Hoàng, DakTo 2. Mùa hè đỏ lửa 1972.
7 - Các trường trung học (công lập & công giáo).
8 - Đường Phan Thanh Giản, có (trường nữ sinh theresa) hai bên đường trồng nhiều cây phượng rậm rạp.
9 - Cinema Thanh Bình của ông Lê Văn Can.
10 – “For get me not” - tên của quán sinh tố, trên đại lộ Trình Minh Thế (Sân Vận Động, xây mặt ra chợ Lồng KonTum).
121- B-15, trại lính biệt kích, lôi hổ (ngã ba phương hòa).
12 - Từ Pleiku lên KonTum, qua khỏi Đồi Chư-Pao là thấy Đồi Sao Mai - địa giới phân ranh giữa Pleiku - KonTum, đó là nơi định cư cho người dân từ Tân Cảnh, DakTo chạy giặc về ở.
13– Miền Nam (VNCH) theo tư-bản tự do. Ngày nay csVN cũng theo tư bản “WTO”, kinh tế thị trường do Hoa Kỳ khởi xướng.

Trang Y Hạ (San Francisco).



1/3/25

CÂY VIẾT

 



CÂY VIẾT

     “Chẳng yêu nhau, chớ dể nhau,
      Những loài yến tước biết đâu chí hồng.”
                     (Trích truyện thơ Nôm: Phan Trần).

Thời tiết đoán, mưa nguồn thôi hồi đất
nhớ nàng tiên starbucks đẹp ngoan hiền
giai-nhân vẽ chẳng khúc nào miễn-phí
dung-nhan treo đền tháp hóa linh-thiêng.

Bụi cỏ mục sinh lân tinh trực chỉ
lục châu thân, thân bươn bả mấn-tồi *
danh vay mượn, hãnh-tiến quy thanh-trủng *
hoạch định bày ngắm lá tắm mưa rơi.

Đôi tai lãng, lắng oan hồn nửa kỷ
hoa mai phai, sặc sỡ nở trong tâm
thân “việt điểu, nam chi” nào bôi xấu
hoạt-tử-nhân chòi cỏ chẳng hề lầm.

Ông cà-tửng thích ra đường huých gió
bà lơ-ngơ khoái ca cẩm ngã-tư
người không chỗ nằm vắt chân chữ ngũ
nắng gió mây, chui qua háng mệt nhừ.

Chị bàn cận, thỏ-thẻ vay cây viết
ngẫm tiền-đồn đón thư ấm hậu phương
hơi nhạc rock, rộn-rã mùa lúa chín
quê in hình nặng não lấy chi lường.

Hờn tấm bảng chỉ đường, chỉ trật phía
chạy rộp chân, kịp diện kiến Cúc-Hoa *
thiên-lý dặm nợ ân tình tiêu trỗi
đồng mênh-mông hoàng hôn vọng tù và.

Cô gái trẻ lai tây, đẹp y tượng
quên mất tiêu, khuôn mặt An-Dương-Vương
đọc tin-nhắn, bàn tay tiên thoăn-thoắt
ẵm cà-phê, hớn-hở vọt ra đường.

Đã thẩm-thấu, mã pháo xe đương nước
dạo bờ sông con tốt rộn lai quê
vô-ngôn-dực-nhi-trường-phi, cô lẽ *
bậu cõi riêng thổn-thức bậu chẳng hề.

Chị mượn viết giả quên, cười ra cửa
ghế ngẩn-ngơ, hơi ấm níu người đi
trịnh-trọng vuốt, vuốt lưng nàng starbucks
nắng chói chang, tê cẳng muốn ngồi lỳ.

Trang Y Hạ

Cước Chú:

* - Mấn-tồi = Suy nghĩ rụng hết tóc.
* - Thanh-trủng = Ngôi mộ của những kẻ quyền quý, giàu sang.
* - Truyện thơ Nôm Phạm Công - Cúc Hoa gồm: 4,600 câu thơ.
* - Vô-ngôn-dực-nhi-trường-phi = Lời nói dù không cánh nhưng bay đi rất xa.

Lời Gió Mưa:

     “Tôi sẽ cho Mỹ rút khỏi tất cả các tổ chức mà người Mỹ đã bỏ hàng tỷ dollars để tài trợ, đặc biệt là các quốc gia tuyên truyền chống phá Mỹ. Các bạn có thấy vô lý khi chính chúng ta lại tài trợ cho những quốc gia treo các biểu ngữ chống Mỹ. Các quốc gia đó nên chọn rõ lập trường, nếu chống Mỹ thì đừng làm ăn với Mỹ.”. (Tổng thống Donal Trump).





21/2/25

HOÁN VỊ

 



HOÁN VỊ

     “Học hành ba chữ lem nhem
    Thấy gái thì thèm như chửa thèm chua”. (Ca Dao).

Kiếp sau tu thành con gái
họa hình tung khắp thế-gian
thi-bá, thi-hào mê mải
thơ tình vung-vãi đầy đàng.

Kiếp sau tu thành con gái
chảnh-chó với đám con trai
dù phải lừng danh, “quỷ-cái”
còn hơn ngồi sụ mặt mày.

Kiếp sau tu làm con gái
du-hành khắp bốn phương xa
kinh-doanh ôm nhiều lời lãi
cớ chi quanh quẩn trong nhà.

Kiếp sau tu thành con gái
mang gươm đi chém bà chằn
phang luôn mấy ông thích dại
ăn phở quên món ăn-năn.

Kiếp sau tu thành con gái
cầm roi đét “đ.í.t” Sở-Khanh
đánh mụ tú bà tung váy
tú ông sống chẳng an lành.

Kiếp sau tu thành con gái
dẫn quân giết giặc ngoại xâm
cho dù cung thương có gãy
sướng chi ôm chiếu giường nằm.

Kiếp sau tu thành con gái
không sinh trăm trứng như bà [...]
Thủy-Tinh, Sơn-Tinh hối cải
thôi gây lắm chuyện can qua.

Kiếp sau tu thành con gái
nõ thần giấu kỹ trong rương
Trọng-Thủy gạ tình muốn lấy
lấy thứ đồ giả trên tường.

Kiếp nầy con trai thất bại
hân-hoan hoán-vị giao cương
tung chén lên trời cảm-khái
thắng thua kim cổ sự thường.

Trang Y Hạ
     Ngồi uống cà phê Starbucks với lão tù già lọm khọm Trần Phước Hân và mần thơ cho dzui.

Lời Gió Mưa:

     Mỵ Châu - người con gái của Thục phán An Dương Vương. Cô công chúa quá thật thà đã trao nỏ thần cho “người yêu” Trọng Thủy - con trai Triệu Đà. Triệu Đà vốn đã có ý đồ chiếm lấy Âu Lạc. Nay được nỏ thần, Triệu Đà xua quân vây thành Cổ Loa và thành Cổ Loa thất thủ.
Biết trúng mưu hèn kế bẩn của giặc. Thục phán An 

     Dương Vương vội vã nhảy lên ngựa, đem theo công chúa Mỵ Châu chạy ra ra biển trốn.
Về phía Mỵ Châu, cô vẫn còn hy vọng Trọng Thủy sẽ chung tình và đi tìm nên cô lấy lông ngỗng giấu từ trong túi áo rải dọc đường làm mật hiệu. An Dương Vương chạy đến bờ biển, đức vua quỳ xuống khẩn cầu sự giúp đỡ của thần Kim Quy. Thần Kim Quy hiện lên, phán rằng: "Người ngồi ở sau lưng ngài chính là giặc đó".

     Có thể nói Trong Thủy chính là “gián điệp” do Triệu Đà cài đặt. Vua An Dương Vương mất cảnh giác. Vậy, (giặc ngoại xâm không đáng sợ bằng giặc nội xâm). Từ bài học lịch sử đau thương của Vua Thục Phán An Dương Vương mà hơn bốn ngàn năm qua các triều đại Đại Việt vẫn luôn luôn đề phòng phương Bắc. Trong đền thờ vua Lý ở Nam Định có đề bốn chữ “BẮC MÔN TỎA THƯỢC”.

     Lịch sử “khẳng định”, kẻ thù truyền kiếp ngàn đời của Việt Nam chính là phương Bắc. Họ chẳng phải là “Anh em , đồng chí”.

Trang Y Hạ.



19/2/25

PHONG HỎA ĐÀI

 



PHONG HỎA ĐÀI

Chào-mào mời nắng sưởi thân
nắng phân-vân nắng tần-ngần nắng đi
mắt đua gái gọi xuân thì
buồng tâm nhóm lửa Tây-Thi hoàn hồn.

Thèm tình, nổi máu du-côn
nhắn-tin tới tấp, đêm bồn-chồn ai
điện-thoại rung, - tiếng thở dài
E-va, di-tản đầu thai đâu rồi.

Nắng thêu tranh nắng một thôi
thoảng phơn-phớt mặt đượm mùi hương nhu
chờ thiên-đình, tặng cánh dù
hẹn về chỗ hẹn gom thu dỗ dành.

Vườn hoang, rủ phủ rêu xanh
cổ thụ, kỷ-niệm trĩu cành khoe bông
ao trong, chuồn bướm tồng-ngồng
nắng xiên nghịch-ngợm con công ngẩng đầu.

Phong-Hỏa-Đài, trụi từ lâu
tiếng cười khuynh quốc, lụa nhàu uổng thay
tiếc chưa, diện-kiến giải bày
hồng-nhan-họa-thủy, tai bay cũng đành. *

Nóng gay-gắt bốc thơ nhanh
nhắn tin, điện thoại thêm hành hạ nhau
thơ tình ế-ẩm phai màu
nhi-bất-ngữ, giấu vết đau không lời. *

Điêu-Thuyền gãy gánh đôi nơi
suy vi nhà Hán, ông trời hết thương
phương-thiên-họa-kích, cùng đường
tam phân xé-xác vẽ chương sử sầu.

Chiêu-Quân (lạc nhạn) khác đâu *
nửa đêm len lén lên lầu ngóng quê
cố hương mây chắn lối về
oán thanh tái đạo, vọng tê tái lòng. *

Một ngồi với ngọn né-on
tường đen hắc bóng thân mòng biển trơ *
gió nôn nao sóng tìm bờ
gửi đôi xuân thiếp đơn sơ tặng người. *

Trang Y Hạ

Cước chú:
* “Hồng Nan Họa Thủy” là câu thành ngữ chỉ về người đẹp làm nghiêng nước, nghiêng thành, gồm: (Muội-Hỉ. – Đát-Kỷ. – Bao-Tự. - Ly-Cơ).
* - “Nhi bất ngữ” (Im lặng không nói).
* -Tứ Đại Mỹ Nhân 四大美人 là bốn người đẹp nổi tiếng Trung Quốc, gồm: Tây Thi, Vương Chiêu Quân, Điêu Thuyền, Dương Quý Phi. Sắc đẹp được mô tả: - Trầm ngư. - 沉鱼 = cá chìm sâu dưới nước. - Lạc nhạn; 落雁 = chim nhạn sa xuống đất. - Bế nguyệt; 閉月 = mặt trăng phải giấu mình. - Tu hoa; 羞花 = khiến hoa phải xấu hổ.
* - “Oán thanh tái đạo” – (tiếng oán than đầy đường).
* - Mòng biển là loài chim hải âu. Nữ văn sĩ Quỳnh-Dao có tác phẩm “Hải Âu Phi Xứ”, chuyển thành phim – do hai Minh tinh trẻ đẹp Chân Trân & Đặng Quang Vinh đóng.
* - Xuân thiếp = là câu đối.





16/2/25

KHỨ HỒI

 



KHỨ HỒI

Em lọ-mọ lên đồi ngồi đón gió
cạn phong hơi không ngăn nổi sương lan
chim mách-lẻo nắng mưa lưu áo trận
dự cảm mùi chưa tới phải bẽ-bàng.

Cỏ che-chở chiến địa hào nhẵn-thín
che nửa mùa xuân nhỏ bỏ hư không
bóng chiều quyện vân-vê bông hoa dại
bầy én bay sao cứ ngỡ trong lồng.

Đất đỏ bạc, bạc màu thêm từ ấy
súng cúi đầu lòng súng vọng âm thanh
chập-chờn bóng trực thăng văng-vẳng lại
đất bình-yên đâu thấy nửa đất lành.

Em lọ-mọ điệu đờn rung mấy nhịp
tấu khúc nâng cung-bậc rối trong tâm
em sẽ hát cho nai ngoan thức dậy
vỗ tay khen quả-phụ ướp sắt cầm.

Rừng vàng lá rừng vẽ xanh màu lá
núi hết cây núi vẽ cảnh hồi-sinh
anh đã sống trong lòng người đang sống
chẳng mộ sâu đáy in đậm dáng hình.

Giọt khô khốc suối giấu dòng thổn-thức
lá thư xanh nhòe nét chợt reo vui
đèn mờ tỏ nắn nót hoài quên ký
ký chữ “em”, nên suốt kiếp ngậm-ngùi.

Em lọ-mọ lần mò khung trời đẹp
sót phút giây về phép đọng chân mây
hôn chưa đậm nghèn-nghẹn lời tiễn-biệt
xe nhà-binh vấy bụi áo trắng nầy.

Em dàn trải cô-đơn lên vách nứa
để giãi-bày, để giải-nghĩa thời qua
gỡ tơ rối, gở rộng vòng tình ái
áo bả trùm hồi-khứ tuổi thật thà.

Em lọ-mọ đất đỏ trồng dĩ-vãng
bón xinh tươi vo kỹ tặng tương-lai
ngôi sao rớt lần hồi rồi sẽ vớt
dạng hỏa châu chỉ hướng bước theo ngày.

Trang Y Hạ

LỜI GIÓ MƯA:

     Những bài thơ viết trong chiến tranh đừng nghĩ rằng bài thơ đó sẽ tàn lụi theo năm tháng - bởi vì chiến tranh vẫn còn đang xảy ra hằng ngày trên trái đất nầy đó thôi!? Bài thơ viết đã hơn nữa thế kỷ; nửa thế kỷ trôi qua chưa hẳn là đã hết chiến tranh và cũng đừng cho rằng chiến tranh chỉ có súng đạn mới xảy ra chiến tranh. Chính chủ thuyết và hận thù là mầm mống của chiến tranh ngay cả trong thời [tạm] cho hòa bình.” (Trang Y Hạ).





2/2/25

MỘT NỬA TRĂM NĂM

 



MỘT NỬA TRĂM NĂM

      Đầu năm rắn quay đầu con rắn cắn
      Hút nọc châm bào-chế trị cơn đau.

Mồng một mở ôm eo cô starbucks
cựu xuân lay đầu ngóc ngó loanh-quanh
giao thừa tửu nửa khuya lưu ngầy-ngật
một thân trơ mời mưa gió dỗ dành.

Xuyên vách kiếng xe người dưng nước lã
chạy nhịp-nhàng đi hỏi cõi hư-vô
ghìm một chỗ xới tâm tình bao ngả
chợt rùng mình tưởng tắm gội dưới mồ.

Chậu mai thúc chùm lộc vàng mùa cũ
choàng qua vai tà áo mới gọi là
phấn hồng phớt mặt chị hằng ủ-rũ
gương mòn soi vằng-vặc sáng thêm ra.

Cô starbucks bữa ni trang điểm tệ
dáng lơ-ngơ quên bẵng chuyện hỏi thăm
vui buồn giấu thâm môi, chào có lệ
giận hờn chi vê sợi cước đẹp cằm.

Pháo chuột dội tự ngàn xưa dồn lại
xuân tiên hồi phả hơi ấm dồn lần
con bướm đực ngủ lỳ nghiêng hoa dại
khung trời vui mây trắng điểm bạch vân.

Giọt thời khắc ngóng canh huyền dịch triệt *
nửa trăm năm ôm ấp chuỗi lương thì
dòng máu nóng tuôn về đâu tha-thiết
chẳng đặng chờ nguồn bác-ái từ-bi.

Lửa huỳnh rọi tàn thân con đôm đốm
phòng thành rêu con dế tiếc không hư
đường lồi-lõm sử mù moi lồi-lõm *
tan tác bầy, bầy chim việt mỏi nhừ.

Jacket bạc giấu tay cùn vô túi
phố dửng-dưng thong-thả rưới mưa lâu
hy-vọng sẽ vẽ thẳng đường rong-ruổi
giương buồm lên xua sóng đẩy con tàu.

Xuân mới đụng mấy mồng bày phơi-phới
ngưc căng tròn thần-tình-ái mải mê
nửa trăm năm bón chân mây mầm đợi
ngước mặt vui ngày đoàn-tụ đề huề.

Trang Y Hạ
Mồng một tết âm lịch 2025,
ngồi uống cà phê Starbucks với lão tù già
Trần Phước Hân.

Cước chú:
* Thay đổi
* “Bình sinh vu khoát chân ngô bệnh,
Vô thuật năng y lão cánh gia”. (Nguyễn Trãi).
Nghĩa là:
(Đời viển vông quả thực là bệnh của ta,
Vô phương chữa được, về già lại càng nặng thêm.).
(Thơ lưu trong website thơ văn trangyhạ).

Lời Gió Mưa:
    “Phép ẩn dụ luôn luôn được thêu dệt và lồng ghép chằng chịt ở trong tấm thảm nhung tuyệt đẹp của ngôn ngữ. Do đó, mà nếu không có phép ẩn dụ thì văn chương thi phú chẳng qua cũng chỉ là một miếng vải thô kệch, bạc màu rách nát.”. (Trang Y Hạ).
   

      Donald Trump & Những Câu Danh Ngôn
* - Khi ai đó thách thức bạn, hãy chiến đấu. Hãy tàn bạo, hãy mạnh mẽ.
* - Quy tắc là thứ sinh ra để được phá vỡ.
* - Động lực của tôi không phải là kiếm tiền mà là bước vào cuộc chơi
* - Đừng cố cân bằng giữa công việc và vui chơi, thay vào đó hãy biến công việc thành niềm vui của bạn.
* - Tôi cố gắng học hỏi từ quá khứ, nhưng tôi lên kế hoạch cho tương lai bằng cách tập trung tuyệt đối vào hiện tại.
* - Người chiến thắng là người biết đủ. Đôi khi bạn phải chấp nhận từ bỏ và tìm một cơ hội khác cho mình.
* - Điều phân biệt người chiến thắng với kẻ thua cuộc đó chính là cách họ phản ứng với bước ngoặt định mệnh.


Dạy Nghề Cho Nữ Tù Binh VC.


31/1/25

GOLDEN GATE BRIDGE

 



GOLDEN GATE BRIDGE

Tơ tưởng vọng song hành chân mây cát
dựa hoàng-hôn, đêm ngửa mặt thinh thinh
gươm rỉ-sét hốt sương tầm vọng gác
xẻ rừng hoang, lượm củi định dáng hình.

Sợi kỷ niệm nhồi tâm hơi sùng-sục
ký-ức sôi nâng thời bé miên-man
ai di-xú-vạn-niên, ai chịu nhục
ai phương-huyền-bệnh-quốc, vấy điêu-tàn.*

Hồn rớt đáy ngậm sóng ngầm đáy vịnh *
vọt lên đây cõng theo mớ cá tôm
hy-vọng trắng gửi thân đơn tịch-mịch
vọt lên đây khai tĩn góp phiếm-đàm.

Hồn sáng mắt cõi trần gian ảo-thuật
xác tồn-sinh, tiếc nuối ngậm ăn năn
phần quà tuổi, mỗi người nâng một suất
đời là vui, dù lỡ phải muộn-mằn.

Quạ năng tới vấn an, - chừ chắc khá
nheo mắt cười, vận đen đủi trần thân
lưu-luyến cảnh lưu ân tình hẹn trả
vòng tử-sinh giục giã nhịp xoay-vần.

Nửa đàng gãy, khúc quảng-lăng cố gảy *
chưa phủ phê, thiều-hoa gánh phũ-phàng
mưa rỉ-rả, rã-rời mưa gió xoáy
sẫm thêm màu sẩm tối đợi mây quang.

Có bướng-bỉnh, có đôi khi bội-nghịch
nhật-mộ-đồ-viễn xứ, giữ di-phương
đoạn canh-độc-ngư-tiều, rằng ưa thích
chim sáng ca nhí-nhảnh đóa hoa vườn.

Nhịp cầu khỉ bắt qua lòng chưa mục
thủy-triều say nghiêng-ngả vạt bà-ba
bìm bịp hối ngũ-liên hồi niệm-khúc
mái dầm khua chao-đảo nhánh trăng ngà.

Gió ô lý gió lành xuôi bình-thuận
sóng hoàng-sa kỳ cọ bãi cát vàng
tự-do điểm hột mưa treo lơ-lửng
rưới hồn chàm, đền tháp gói thở than.

Đất lạ ngóng song hành chân mây cát
nội-dung đầy, chờ phóng-tác cho khuây
cầu nổi tiếng vết sử lòng ran-rát
ngụ nơi đây biết ngụ tới bao ngày.

Trang Y Hạ

Cước chú:
* “Di xú vạn niên”. (Để tiếng xấu muôn đời).
* “Phương huyền bệnh quốc”. (Làm trở ngại người hiền và hại nước).
* Từ ngày khánh thành Golden Gate Bridge cho tới
nay đã có một ngàn bảy trăm (1,700) người tự tử.
* Quảng Lăng & Thiều Hoa là hai khúc nhạc.

Lời Gió Mưa:

     Phép ẩn dụ luôn luôn được thêu dệt và lồng ghép chằng chịt ở trong tấm thảm nhung tuyệt đẹp của ngôn ngữ. Do đó, mà nếu không có phép ẩn dụ thì văn chương thi phú chẳng qua cũng chỉ là một miếng vải thô kệch, bạc màu rách nát. 

(Trang Y Hạ).









16/1/25

CÔNG LÝ & CÔNG TÂM

 



CÔNG LÝ & CÔNG TÂM.

Trang Y Hạ

     "Mỗi con người là một sinh vật chính trị". (Aristole). Nói ví von cho dễ hiểu: Chính trị là một phiên chợ, giá cả lên xuống trong phiên chợ có liên quan tới bữa ăn của mỗi gia đình hằng ngày, kinh tế học gọi là “kinh tế thị trường”. Không quan tâm chính trị là mất tự do, là tự thiêu! Quan tâm ra sao thì cũng giống như đi chợ (tinh ý) lựa: cá thịt; lựa rau củ tươi xanh.

     Chính trị luôn song hành với kinh tế không thể tách rời. Ngày trước dưới chính thể Việt Nam Cộng Hòa có trường Đại Học “Chính Trị Kinh Doanh” Đà Lạt. Sai lầm lớn nhứt của ông (Karl-Marx) là loại “kinh tế thị trường” ra khỏi đời sống xã hội. Ông Lenine, nói “Karl-Marx dạy làm cách mang mà không chỉ cách làm kinh tế”. Hơn nữa là chính trị luôn gắn liền với văn học. “Dân hai lăm triệu ai người lớn, Nước bốn ngàn năm vẫn trẻ con”. (Tản Đà Nguyễn Khắc Hiếu). Vậy kẻ nào nói không quan tâm tới chính trị kẻ đó chính là con cháu của Diêm Vương.

     Một người kinh doanh (tự tin) ra ứng cử chức vụ tổng thống Hoa Kỳ năm (2016) dù không có “đảng tịch” mà chỉ (mượn danh) đảng Cộng Hòa đó là ông Donald John Trump. Ai cũng thừa biết ông Trump là một nhà kinh doanh bất động sản chẳng có bằng tiến sĩ chính trị học, (political science) vậy mà người dân Hoa Kỳ bầu cho ông trở thành tổng thống thứ 45 sau khi đánh bại hàng loạt các ông bà (tai to mặt lớn) có bề dày tích lũy kinh nghiệm chính trường lâu năm.

     Từ xưa nay, dù ở bất cứ quốc gia nào - nghề làm ra tiền bạc nhiều nhất, nhanh nhất mà không cần vốn, đó là “Nghề Chính Trị”. Tất nhiên, (một số) trong số họ là những chính trị gia suy đồi và độc tài bởi “kiến tài ám mục” nên họ làm ngơ trước trước sự nghèo đói của dân chúng; m ngơ vận mệnh đất nước lâm nguy. Người dân sống ở các quốc gia tự do thì muôn đời vẫn tỉnh táo sáng suốt, họ dùng lá phiếu để lật đổ. Người dân trong các quốc gia “độc đảng, độc tài” họ cũng tỉnh táo sáng suốt. Họ chờ “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” sẽ cùng nhau đứng lên đòi quyền sống; đòi quyền tự do. Tuy mạnh yếu mỗi lúc khác nhau, song hào kiệt thời nào cũng có”. (Nguyễn Trãi).

     Người dân bầu phiếu cho ứng cử viên nào là quyền tự do lựa chon của người đó chứ không phải là “nghĩa vụ phải đi bầu cử”. Vậy cho nên phải tôn trọng quyền tự do chứ không thể đả kích, ép buộc. Ai cảm thấy bầu (chưa đúng người) thì bốn năm sau có quyền dùng phiếu bầu để thay đổi chứ không nhất thiết phải trung thành với một đảng nào, (dù là đảng viên của một đảng) nào đó. Kể từ ngày ông Trump ra tranh cử và thắng cử nhiệm kỳ thứ nhất. Truyền thông dòng chính liên tục chỉ trích chính sách của ông.

Lý do thứ nhứt:
      - Người dân phần nhiều nghe theo “Truyền Thông Dòng Chính”. Từ đó, sự chia rẻ trong mỗi gia đình, dòng họ, bạn hữu cho tới ngoài xã hội càng ngày càng trầm trọng. Lý do chia rẽ là từ lâu nay mọi người chỉ nghe theo một phía những (lời ngon, tiếng ngọt hứa hẹn đủ điều) gọi là truyền thông “Truyền Thống”. Theo triết gia Krishnamurti (Ấn Độ) - “Truyền thống chính là nỗi sợ hãi”. Bởi lo giữ khư khư truyền thống cố hữu mà ngần ngại lo sợ không dám thay đổi, không dám di chuyển, không dám dấn thân đi tìm cái mới, đi tìm sự thật.

Lý do thứ nhì:
     - Đó là “giới tinh hoa, khoa bảng” cảm thấy hụt hẫng, cảm thấy bẽ mặt vì một ứng cử viên tổng thống (gà mờ) không tên tuổi trong chính trường lên làm tổng thống. Từ đó họ gào lên “Ông Trump sẽ làm kinh tế Hoa Kỳ và thế giới sụp đổ”. Sự tự ty, tự ái đã làm mờ lý trí và họ vẫn giữ định kiến “không thích ông Trump”.

     Bây giờ nghe tổng thống Trump phơi bày bề trái tồi tệ, mỵ dân của những lời ngon ngọt ru ngủ hứa hẹn thì mọi người nghe quá chói tai, gai mắt, chói tai tới nỗi khó chịu dù đó là sự thật; sự thật bày ra trước mắt mỗi ngày. Bởi chói tai, gai mắt, cho rằng ông tổng thống Trump: Nói hàm hồ, Nói mất lịch sự, Nói không kiêng dè ai, Nói ngang ngược, Nói tá lả âm binh, Nói ba xí ba tú… và vu khống đủ thứ tội.

     Sự chia rẻ lắng xuống khi dân chúng “hồ hởi phấn khởi”, sung sướng hò reo ăn mừng hạ bệ được “Tổng thống Trump thất cử nhiệm kỳ thứ nhì”! Sự hồ hởi phấn khởi kéo dài chưa được bao lâu thì tai họa ấp tới, - nền kinh tế bắt đầu trì trệ, đồng dollar lạm phát, thất nghiệp tràn lan, tất cả các mặt hàng, thực phẩm tăng giá vùn vụt, đồng thời biên giới mở toang hoác cho di dân lậu tràn ngập quốc nội, thứ nữa covid hoành hành phải ở nhà, cộng với thiên tai, bão tố... Tệ hơn là nạn trộm cướp - tự tung tự tác khắp các thành phố như chỗ không người, - còn cảnh sát thì bị “mất quyền lực”; bị cắt giảm ngân sách. Đó là chưa kể đám “binh tôm, tướng cá” nổi lên cát cứ đòi - “đáng sống”; đòi phá thai, đòi thay đổi giới tính, đòi nam nữ xài chung phòng vệ sinh từ ngoài xã hội cho tới trường học. Đập bỏ tượng danh nhân lịch sử... Bổ báng thiên chúa… Còn nhiều kể ra không hết.

     Từ cổ chí kim chưa có một nguyên thủ nào phá bỏ hàng rào bảo vệ biên giới đem đi bán “ve chai”; cũng chưa có nguyên thủ nào mở tanh banh biên giới mời hàng chục triệu “di dân lậu” vô trong nước mà không cần đòi hỏi lý lịch và xuất tiền nuôi họ. Đại tá Hùng Cao nói: “Thời của tổng thống Biden người hạnh phúc nhất là di dân bất hợp pháp”. Đúng, di dân lậu được hưởng “An Sinh Xã Hội” đầy đủ, được ngủ trong khách sạn, con họ được đi học, họ được hưởng y tế miễn phí, họ được luật pháp bảo vệ, được quyền kiện chính phủ nếu chính phủ không đáp ứng yêu cầu của họ. Họ vi phạm pháp luật, cảnh sát cũng không dám bắt và truy tố.

     Có “Công Lý” ghi trong “Hiến Pháp”, ghi trong “Tu Chính Án”, nhưng không “Công Tâm” thực hành qua tòa án các cấp thì chẳng khác gì ngồi đè lên trên những “khế ước” đã viết ra từ ngày lập quốc.

     Tại sao nói không Công Tâm. Bởi lẽ tòa án (tư pháp) – làm một cuộc “săn phù thủy” ghép cựu tổng thống Trump trốn thuế trong kinh doanh với ba mươi bốn [34] tội, và chừng đó tội có thể bị tù tới (400 năm). Tòa án biết rằng không đủ chứng cứ để buộc tội. Tòa án New York tuyên bố “Unconditional Discharge”. Tạm dịch: (Giải thoát có điều kiện). Tại sao giải thoát (tha bổng) có điều kiện? Điều kiện gì? Có thể tự hiểu là “Án Treo Vĩnh Viễn”, khi nào cần thì mở án ra truy tố lại. Đây là một vết dơ trong nền tư pháp Hoa Kỳ đối với một cựu tổng thống và đối với một tổng thống đắc cử nhiệm kỳ thứ nhì! Đúng ra nếu tha bổng thì phải xin lỗi (xóa án) và bồi thương thiệt hại theo đúng nguyên tắc như vậy mới tỏ rõ “Thiện chí Công tâm”.

     Tục ngữ Việt Nam có câu “Có thực mới vực được đạo”. Bốn năm ông Trump cầm quyền, kinh tế phồn thịnh: Ví dụ: Xăng dầu giá rẻ, giá xăng dầu rẻ tất nhiên hàng hóa, thực phẩm, nông sản, du lịch và mọi sinh hoạt đều phát triển theo. Xăng dầu giá rẻ và ổn định nguồn sống trong dòng chảy kinh tế, tiền tệ - tạo ra công việc làm, giữ đồng tiền không lạm phát. Xăng dầu cũng như dòng máu lưu chuyển trong thân thể khỏe mạnh. Bất ổn về nhiên liệu là bất ổn xã hội.

     Chúng ta rất tự hào khi tổng thống Trump oai phong lẫm liệt như con sư tử ung dung chễm chệ bước qua khu vực phi quân sự “Bàn Môn Điếm” để gặp Chủ tịch Kim Jung Un với một vị thế của một nguyên thủ quốc gia cường quốc. Trước đó, các ông cựu tổng thống (Bush, Clinton, Obama) chỉ đứng xa xa lấy ống dòm, – dòm qua Bắc Hàn cho có lệ rồi quay về.

     Chúng ta rất tự hào có một tổng thống Hoa Kỳ Donald John Trump là người đầu kiên dám công khai chỉ trích “Đệ Tứ Quyền” truyền thông dòng chính là “Fake News”. Từ đó giới truyền thông xúm nhau đánh “bề hội đồng” ông lên bờ xuống ruộng nhưng không làm gì được ông. Và, cuối cùng họ phải trả tiền bồi thường vì vu khống ông không căn cứ.

     Nghĩ về quá khứ, từ “Sài Gòn cho tới Kabul”, cơn đau lịch sử vẫn còn nguyên vẹn cho tời ngày hôm nay (1975 - 2025). Phải chi lúc đó ông Biden ủng hộ Quốc hội thông qua $ 700 triệu Mỹ Kim thì miền Nam chưa dễ gì mất một cách nhanh chóng. Ngày nay ông Biden vung tay viện trợ hàng trăm tỷ Mỹ Kim cho Ucraina mà không cần quốc hội biểu quyết chuẩn thuận. Ông thích thì ông ký lệnh cho tiền chẳng ai cản nổi. Chiến lược toàn cầu (thù đó rồi bạn đó) của người Mỹ không ai có thể hiểu được.

     Nhớ lời Tổng thống Ngô Đình Diệm, nói với đại sứ Hoa Kỳ Henry Cabot Lodge năm 1962 sau khi tổng thống Kennedy cho Lào trung lập năm 1961, rằng:
- Các ông nên nhớ đất nước chúng tôi có bốn ngàn năm lịch sử, không một chế độ nào đó đi theo quân đội ngoại quốc mà có thể được người dân ủng hộ. Các ông đưa quân đội vô miền Nam Việt Nam chúng tôi thì chúng tôi sẽ mất chính nghĩa, mà một khi đã mất chính nghĩa thì các ông sẽ thua và kéo chúng tôi thua theo”. Và hậu quả là cả Mỹ và VNCH đều thua! Lời của tổng thống Ngô Đình Diệm là lời “tiên tri” chính trị yêu nước bậc thầy.

     Tại sao (một số trong giới tinh hoa) người Việt tỵ nạn hải ngoại lại chống tổng thống Trump kịch liệt? Chẳng lẽ tại “Lý Do” vì Tổng thống Trump nói trước Liên Hiệp Quốc, rằng: - “Từ Liên Xô, tới Cu Ba, tới Venezuela, bất cứ nơi đâu mà Chủ nghĩa xã hội hay Chủ nghĩa cộng sản được áp dụng, nó đều mang tới sự đau khổ, tàn phá và thất bại”. Mà đụng chạm?

     Chửi bới tổng thống Trump bằng lời lẽ thô bỉ, khiếm nhã, vô giáo dục? Chửi mạnh nhất là các hãng truyền thông người Việt, như: “Little SG Radio, Hồn Việt TV, SBTN, VFTV, Báo Người Việt, Việt Báo…”. Còn về cá nhân (người có bằng cấp tiến sĩ, hay những vị sĩ quan trong quân đội VNCH) thì nhiều.

     Ông Văn sĩ, Ký giả - Sĩ quan không quân Thiếu tá Bằng Phong Đặng Văn Âu, ông viết rất nhiều bài Xã Luận phản ảnh thực trạng như sau:

     - “Đám người tỵ nạn - Đeo huy chương, kéo cờ lên, hạ cờ xuống, phủ cờ, xếp cờ, hát Quốc Ca, cúi đầu mặc niệm, rồi ngồi vào bàn dự tiệc thịnh soạn và ra sàn nhảy, nhảy đầm có tính cách nặng phần trình diễn, còn nội dung tranh đấu Chống Cộng thì hoàn toàn không, vì sợ đề cập đến vấn đề chính trị, gây đụng chạm!”

     - Nếu tỷ phú Donald Trump không đắc cử Tổng thống năm 2016, làm sao chúng ta biết được bọn làm truyền thông trong Cộng Đồng Việt Nam Tị Nạn Cộng Sản có một lũ làm tay sai cho cộng sản mà nhà báo Chris Phan tiết lộ”. (Trích: Thư Cảm Tạ Nhà Bình Luận Vũ Linh – Diễn Đàn Trái Chiều của Tác giả: Bằng Phong Đăng Văn Âu).

     Chửi tổng thống Trump: bựa, là thằng, là Hitler, là độc tài, là thanh lọc sắc tộc, là thương tôn da trắng, là trốn thuế, là hiếp dâm, là làm mất dân chủ…”. Tổng thống Trump có: “Ân oán giang hồ” gì với mấy người vậy hử?

     Người miền Nam có còn nhớ mấy năm đầu cộng sản “Giải phóng miền Nam”. Người cộng sản kêu “Quân, Dân, Cán, Chính Việt Nam Cộng Hòa, là: Ngụy, là thằng, con, là bọn mày, Bọn mày làm tay sai bán nước cho đế quốc Mỹ để ăn bơ thừa sữa cặn”. Một số vị tướng tá, bỏ nước ra đi trước khi Tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng thì làm gì được nghe cộng sản chửi. Chỉ có người Lính, quăng súng đầu hàng, người Công Chức ở lại đi tù gọi là “cải tạo” nhiều năm - thì nghe chửi trần ai khoai củ; nghe chửi miệt mài sương gió! Bây giờ các người tỵ nạn xài thứ chữ đó để chửi tổng thống Trump!?

     Chúng ta mất thể chế (Việt Nam Cộng Hòa), nhưng chúng ta không thể để mất - Tư cách, nhân cách; để mất một giai đoạn lịch sử máu xương đổ xuống cho quê hương tự do miền Nam. Dù gì thì cũng đã từng ngồi học dưới mái trường miền Nam tự do thân yêu phải không? Học hành không phải đóng học phí đồng nào phải không? Y tế miễn phí phải không? Đừng nghĩ, ở nước ngoài là muốn chửi ai thì mặc sức phịa ra đủ thứ lý do để chửi”. Điều răn thứ tám trong đạo Công giáo Chớ Làm Chứng Dối”. Vạ miệng cũng là nghiệp chướng, “thần khẩu buộc xác phàm”!

     Ngày trước, Tổng thống Diệm lập ngôi nhà đệ nhứt cộng hòa với hai bàn tay không. “Tài chánh, cảnh sát, quân đội thời gian đó còn do người Pháp nắm giữ”. Giới nhân sĩ, giới trí thức không giúp thì thôi, - (một số) người và đảng Đại việt, Quốc dân còn thành lập chiến khu Ba Lòng (Quảng Trị) để chống lại chính quyền lúc còn phôi thai; ghép tội “gia đình trị”. Người ngoài làm ngơ thì tất nhiên ông Diệm phải cậy nhờ người thân trong gia đình, đó là lẽ thường tình. Ngược dòng lịch sử vua Quang Trung đánh quân Thanh xong, nhà vua chia đất nước làm ba vùng để ba anh em cùng nhau cai trị. Lịch sử chưa hề phê phán vua Quang Trung là “gia đình trị”.

     Nhiệm kỳ thứ nhất của tổng thống Trump, cũng có vài người con trai, con gái của ông ra làm cố vấn, làm cộng sự cho ông Trump mà không lãnh lương. Cô Lara Trump là đồng chủ tịch đảng Cộng Hòa. Vậy thử hỏi rằng: Gia đình ông Trump có phải là “gia đình trị” không? Sao người dân Hoa Kỳ không lên án?

     Người Quốc Gia mất thể chế tự do phải đi tỵ nạn (tự thấu hiểu thân phận, trách nhiệm) chớ đừng đổ thừa tất cả cho Hoa Kỳ phản bội. Chính tổng thống Ngô Đình Diệm là người “Khai Quốc Công Thần”! Vậy mà, một số người viết sách luận tội Cụ Ngô Đình Diệm? Giậu đổ bìm leo, không hề nhớ chính Tổng thống Ngô Đình Diệm đã gắn lon, phong chức cho bản thân. Nhân bất khả vô sỉ”. Nghĩa là: (Làm người mà không biết xấu hổ là không phải người). Và: “Thắng, phải thắng cho quang minh chính đại. Thua, cũng phải thua cho cốt cách”. Ngạn ngữ Pháp: “Con người là sinh vật mau quên”. Quả không sai đối với người uống nước quên nguồn. “Ẩm thủy tư nguyên”!

     Có một ông tỵ nạn, (tự giới thiệu) tốt nghiệp “Học Viện Hành Chánh Quốc Gia”. Năm 2024 ông có gửi cho Trang Y Hạ một đoạn văn qua tin nhắn. Nguyên văn như sau:

     “Tôi đọc văn thơ của Trang Y Hạ nhiều lắm. Anh viết rất hay và viết với một tấm lòng chân thật, từ ái, khiêm tốn và nhất là yêu nước; tuy nhiên, Anh nên dè dặt, thận trọng, khách quan khi viết về chính trị” bởi người ta làm chính trị với cái đầu chứ không phải với con tim" (On fait de la politique avec la tête et non avec les autres parties du corps ou de l'âme / We do politics with the head and not with other parts of the body or soul). Tách riêng, Ông Ngô Đình Diệm là một người tốt, đạo đức, nhân ái, yêu nước, là một nhà hành chánh liêm khiết, một vị quan gương mẫu, nhưng Ông Diệm không phải là một chính khách (stateman) hay chính trị gia (politician) vì Ông Diệm không có tầm nhìn chiến lược. Nếu Ông Diệm không mang tham vọng xây dựng một triều đại Ngô-Đình thay thế cho vương triều Nguyễn-phúc mà thực hiện: 

    Một: - Khoan hay đừng tiêu diệt hết Cao Đài, Hòa Hảo, Quốc Dân Đảng, Đại Việt khi chính quyền quốc gia chưa (và không thể) có đủ lục lượng nhân sự thay thế họ (giáo phái, chính đảng) để giữ gìn trị an tại xã ấp thôn quê nhằm chống lại Việt Cộng nằm vùng. 

    Hai: - Tôn trọng thể thức sinh hoạt dân chủ, chỉ làm Tổng thống hai nhiệm kỳ, chấp nhận một thiểu số Dân biểu đối lập trong Quốc hội của các tôn giáo và đảng phái. 

    Ba: - Mỹ nản lòng và bỏ VNCH vì "tất cả / all" những người lãnh đạo VNCH (1954-1975) đều không có tinh thần tôn trọng sinh hoạt dân chủ mà tệ hại nhất là từ Tổng thống Ngô Đình Diệm. 

    Bốn: - Với trình độ Trung học Đệ nhất cấp (Đệ Tứ) và không học chữ Nho, Ông Diệm KHÔNG CÓ VĂN TÀI đâu nên Anh Trang Y Hạ đừng gán bài thơ HOÀI BẢO đó cho Ông Diệm là tác giả. Đấy là một bài thơ của một nhân sĩ khác (Nguyễn Sĩ Giác) rồi được thay đổi vài chữ mà ý thơ mâu thuẩn nhau: Đến bến không có thuyền, không có lái thì lấy gì để nêu bến nhằm đợi nước trong? Tôi rất quý tấm lòng lương thiện của Anh Trang Y Hạ. Ông Nhu KHÔNG CÓ TÀI GIÀ CẢ ngoài một mớ kiến thức khảo cổ. Mỹ đã cảnh cáo hai lần bằng bạo lực chính trị qua đảo chánh ngày 11-11-1960 và bỏ bom Dinh Độc Lập của Đảng viên Quốc Dân Đảng Nguyễn Văn Cử, Phạm Phú Quốc năm 1962 mà việc phòng vệ thủ đô quá trống trải như vậy trong biến cố 1-11-1963. Chỉ có hai Tiểu đoàn thiện chiến mà đã chiếm lãnh toàn bộ lãnh thổ chính trị thủ đô chứ Sư đoàn 5 của Đại tá Nguyễn Văn Thiệu chưa đặt chân lên lãnh thổ Sài Gòn và Chợ lớn (chỉ còn ở lãnh thổ Gia Định để nếu thuân lợi thì làm lực lượng "cách mạng," nếu bất lợị thì làm lực lượng cứu giá!). Tuy nhiên phải ghi nhận cả hai, Ông Diệm và Ông Nhu là những người liêm khiết, yêu nước, mặc dầu không có tài "Trị Quốc." Ông Diệm là một nhà hành chánh tận tụy với dân, với nước. 

     Nhưng ... gia đình Ông Diệm PHÁ NÁT VIỆT NAM CỘNG HÒA, TÀN ÁC với dân Miền Trung, THAM NHỮNG, BẦN TIỆN bằng cách giết người trong việc cạnh tranh kinh doanh. Không thể vì thương Ông Diệm mà nói rằng Ông Diệm không có trách nhiệm. Làm nguyên thủ quốc gia mà để cho một Ông Anh và một Thằng Em phá nát quốc gia như thế thì đâu có tài lãnh đạo đất nước. Tôi rất quý tấm lòng của Nhà văn Trang Y Hạ.”
Trần Việt L.

     Tôi nói thật, nếu là “Tốt nghiệp Học Viện Quốc Gia Hành Chánh” thật, thì không thể viết bừa bãi như vậy. (Ông cho biết là người Quảng Nam, gia đình theo đảng Đại việt, quốc dân đảng, năm nay đã tám mươi [80] tuổi). Tự nhận là người khoa bảng mà viết văn bất nhất (lúc khen, lúc chửi) gọi: “Thằng em (ông Nhu) phá nát quốc gia; Ông Diệm Phá Nát Việt Nam Cộng Hòa; Ông Diệm Tàn Ác; Ông Diệm Tham Nhũng, Bần Tiện; Ông Nhu Không Có Tài; Ông Diệm Không Có Văn Tài, Ông Diệm và Ông Nhu không Có Tài”.

     Xin mời ông Trần Việt L xem qua thành phần chính phủ của nền Đệ Nhứt Cộng Hòa để thấy rõ chính phủ Ngô Đình Diệm: - Có tài hay không có tài? - Có đàn áp giáo phái hay không?

   NỘI CÁC CHÍNH PHỦ NỀN ĐỆ NHỨT CỘNG HÒA
Gồm: 18 Bộ Trưởng:
- Người bên Phật giáo giữ : 8 Bộ trưởng
- Người bên Công giáo giữ : 5 Bộ trưởng
- Người bên Khổng giáo giữ : 5 Bộ trưởng
Cấp tỉnh có: 38 Tỉnh:
- Người bên Phật giáo giữ : 26 Tỉnh trưởng
- Người bên Công giáo giữ : 12 Tỉnh trưởng
Tướng lãnh có 16 tướng:
- Người bên Phật giáo : 13 Tướng
- Người bên Công giáo : 3 Tướng
Chánh Văn Phòng Tổng thống Ngô Đình Diệm:
- Ông: Võ Văn Hải. Người Phật giáo
Chánh Văn Phòng Ông Cố Vấn Ngô Đình Nhu:
- Trung tá Phạm Thư Đường. Người Phật giáo.
(Nguồn: Thư Viện).

     Tình hình miền Nam (loạn sứ quân) lúc đó. Điều hành quốc gia muôn vàn khó khăn, nhất là buổi ban đầu dựng nước! Dù gì thì hai Cụ cũng đã chết, bia mộ của hai Cụ không được ghi tên (cúng cơm) từ năm 1963 cho tới hôm nay và chẳng một ai thăm viếng nhang khói! Ông lại hù dọa tôi “Anh nên dè dặt, thận trọng, khách quan khi viết về chính trị”. Xin thưa: Tôi đã viết “Hồi Ức Về Tổng Thống Diệm”!

     Năm nay (2025) là tròn năm mươi năm [50] mất miền Nam tự do! Vậy mà một số người quốc gia tỵ nạn vẫn còn hằn học thù hận “lịch sử”! Lịch sử của một thời tự do mà chính họ đã sống ở trong vòng tay của lịch sử thân yêu đó. Buồn và đau xót lắm thay!

     Xin hãy Công Tâm với lịch sử! “Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục. Tương lai sẽ bắn vào anh bằng đại bác”. Thi sĩ: (Gamzatov, thuộc quốc gia Daghestan).

     Một số sử gia có lương tri, viết về “Nền Đệ Nhứt Cộng Hòa” với lòng chân thành và tôn trọng sự thật. Tôi giới thiệu hai cuốn sách sau đây mà tôi đã mua: “THIÊN MỆNH KHÔNG CÒN” (Hoa Kỳ Phản Bội Tồng thống Việt nam Ngô Đình Diệm). Tác giả: Giáo sư đại học (GEOFFREY D. T. SHAW). Nhà xuất bản tiếng Anh: IGNATIUS FRESS SAN FRANCISCO. (Bản dịch tiếng Việt: Decency & Clarity, Inc.).Và, cuốn “ĐỜI MỘT PHÓNG VIÊN & NHỮNG NGÀY BÊN CHÍ SĨ NGÔ ĐÌNH DIỆM (Tái bản lần thứ 10). Tác giả: Văn Bia (Nhân Ảnh Xuất Bản 2018).

     Một người lính, quên lời thề: “Tổ quốc – Danh dự – Trách nhiệm”, ném bom thủ đô (Dinh Độc Lập) mà tự hào sao? Giết người đã xây ngôi nhà tự do để có chỗ tá túc mà tự hào sao? Giết vị nguyên thủ công chính và yêu nước mà tự hào sao? Tổng thống Ngô Đình Diệm, nói: Nếu Việt-cộng thắng, thì quốc gia Việt-Nam cũng sẽ bị tiêu-diệt và sẽ biến thành một tỉnh nhỏ của Trung-Hoa Cộng-sản. Hơn nữa toàn-dân sẽ phải sống mãi mãi dưới ách độc-tài của một bọn vong-bản vô gia-đình, vô tổ-quốc, vô tôn-giáo”. (Trích: diễn-văn buổi khánh thành đập Đồng Cam (Tuy-Hòa) ngày 17.9.1955).

     Thánh Phaolô nhắn nhủ với cộng đoàn (Cô-lô-xê 4,6): "Lời nói của anh em phải luôn luôn mặn mà dễ thương, để anh em biết đối đáp sao cho phải với mỗi người. Trước khi nói, tự hỏi lời sắp nói có đúng không? Nó tử tế không? Nó có cần thiết không?

     Tổng thống Donald John Trump nêu khẩu hiệu “MAGA” – (Make America Great Again) cả một tâm lòng yêu nước, cũng vì làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại mà ông bị cả một guồng máy “đối lập” đánh tơi bời hoa lá trong mấy năm qua! Nếu Hoa Kỳ không mạnh lên thì nền tự do dân chủ sẽ mất. “Nếu đất nước này mất tự do, chúng ta sẽ không còn một nơi nào trên trái đất để chạy trốn”. (Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan). “Nếu mất tự do ngôn luận con người sẽ như một bầy cừu bị dẫn tới lò sát sinh”. (Tổng thống Washing ton).

     Người tỵ nạn chỉ là - Người Có Quốc Tịch” chứ không phải là công dân đích thực của quốc gia sở tại. Đừng tự hào ta là con của thượng đế vỗ ngực xưng tên “Mày biết bố mày là ai không?” trên vùng đất tạm dung thân!

     Lâu nay những hãng truyền thông dòng chính, những nhà tỷ phú Mỹ họ vốn không mấy ưa thích tổng thống Trump, thì nay họ đã nhận ra đâu là Chính Nghĩa đâu là Tà Quyền và họ đã quay đầu trở lại nhiệt tình ủng hộ tổng thống Trump. Ví dụ: - Amazon, - CoCa Co-La, - Tim Cook, tổng giám đốc đại tập đoan Apple, - Jeff Bezos của Washington Post, - Mark Zuckerberg của Facebook, - Sam Altman của AI ChatGPT, - Google, - Twitter… Và, còn rất nhiều tập đoàn kinh doanh lớn và tỷ phú Mỹ cũng đã phấn khởi tặng tiền cho tổng thống Trump trong ngày đăng quang nhậm chức. Đó có phải là: “Hữu xạ tự nhiên hương” hay không?

Hãy nghe Ông Donald J. Trump nói:
     - "Chưa bao giờ có một Tổng thống nào bị đối xử tàn ác và bất hợp pháp như Tôi. Các thẩm phán và công tố viên Đảng Dân chủ tham nhũng đã chống lại đối thủ chánh trị là một Tổng thống như Tôi, ở mức độ bất công chưa từng thấy trước đây. Những thẩm phán tham nhũng, hoặc những thẩm phán mù quáng trước lòng căm thù của họ đối với tôi và hệ tư tưởng chánh trị của tôi để “làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”

     Và: Tổng Thống Trump từng tuyên bố: "Nếu bạn đến Mỹ từ một quốc gia khác và cố gắng mang - chủ nghĩa thánh chiến, - chủ nghĩa bài Mỹ - chủ nghĩa bài Do Thái vào trường đại học của chúng tôi, chúng tôi sẽ ngay lập tức TRỤC XUẤT bạn." . Và tổng thống Trump kêu gọi hủy bỏ ngay lập tức tất cả các chương trình "Lý thuyết chủng tộc quan trọng trong trường học. Bởi sự hùng mạnh của nước Mỹ, không phải xây dựng trên sự thù hận!" .

     Cuối cùng, là xin các ông bà tỵ nạn làm truyền thông - các vị muốn viết thì cứ viết, nói gì thì cứ nói - nhưng tuyệt đối đừng nhân danh ai, đừng diện cho ai - bởi các vị không có quyền gì để “nhân danh và đại diện” (Người Việt Hải Ngoại). Quý vị hãy tự xác nhận “tọa độ” đang đứng ở đâu nơi xứ Hoa Kỳ nầy.

     “Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm, Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà”. (Thi sĩ Nguyễn Đình Chiểu)

     Xin mượn hai câu Thơ cổ để bày tỏ tâm lòng. “Hoàng hoa linh lạc vô nhân khán, Độc tự khuynh tâm hướng thái dương”. Tạm dịch thơ: (Hoa vàng rụng thế nhân nào đâu thấy. Một thân trơ lặng lẽ ngóng bình minh).

Trang Y Hạ
Nước Mỹ và người Mỹ đoàn kết vui mừng ngày nhậm chức của tổng thống Donald J Trump ngày 20.1.2025.